حقوق امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف
امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف حقوقی دارد که همه شیعیان و منتظران آن حضرت موظفند که آن را رعایت کنند؛ هم چنان که در دعای ندبه می خوانیم: «و اَعِنّا عَلی تأدیةِ حقوقه الیه؛ پروردگارا! ما را بر ادای حقوق آن حضرت یاری فرما.»
حق وجود و هستی
خداوند به برکت وجود امام مهدی (عج) و دیگر امامان معصوم علیهم السلام، وجود بر قامت موجودات لباس پوشانده است. امام مهدی (عج) در یکی از نامه های خویش می نویسد: «همانا ما ساخته شده پروردگارمان هستیم و مخلوقات دیگر بعد از ما دست پرورده مایند.»1 امام و پدران بزرگوارش، واسطه رساندن فیوضات الهی بر دیگر آفریده ها هستند. در دعای شریف ندبه نیز می خوانیم: «کجاست آن وسیله ای که فیوضات آسمان را به اهل زمین می رساند.»2 رسول خدا صلی الله علیه و آله نیز فرمود: «اگر ما نبودیم، خداوند نه آدم را می آفرید نه حوا را، و نه بهشت و جهنم را، و نه آسمان و زمین را.»3 بقای جامعه بشری و ثبات و قرار زمین و اهل آن، به وجود ولی حق است که به منزله مدار و محور زمین و اهل آن است و اگر نباشد، آنها نیز از میان می روند.
حق خویشاوندی با پیامبر صلی الله علیه و آله
خداوند در قرآن، مزد تبلیغ پیامبر صلی الله علیه و آله را مهربانی با خویشاوندانش اعلام می دارد.4 امام باقر علیه السلام در تفسیر آیه 23 شوری فرموده است: «مراد از خویشاوندان در این آیه، امامان هستند و این موّدت هم به واسطه صفات و ملکات والای آن هاست که موجب قرب آنان می گردد>.5 قرابت، پیوستگی و خویشاوندی با رسول خدا صلی الله علیه و آله که صاحب رسالت و نبوت است و پرتو نورش، فرزندان معصومش را فرا گرفته، حقی است که مردمان هر یک از دوران ها باید در مورد امامان خویش رعایت کنند. در حدیث ندای امام مهدی (عج) به هنگام ظهور آمده است که حضرت در آغاز قیام جهانی اش، بر دیوار خانه خدا تکیه می زند و سخنرانی تاریخی و جاودانه خویش را آغاز می کند و می فرماید: «از شما می خواهم مرا یاری کنید. شما را به خدا و حق رسول خدا صلی الله علیه و آله و حق خودم بر شما که مرا بر شما حق قرابت و خویشاوندی پیامبر صلی الله علیه و آله است، به یاری ام بشتابید.»6
امام مهدی (عج) در یکی از نامه های خویش می نویسد: «همانا ما ساخته شده پروردگارمان هستیم و مخلوقات دیگر بعد از ما دست پرورده مایند»
حق واسطه نعمت
تمام استفاده هایی که به مردم می رسد، به برکت وجود امام آن زمان است. امام صادق علیه السلام فرمود: «به برکت ما، درختان بارور می گردد، میوه ها می رسد، نهرها جاری می شود و باران از آسمان می بارد و گیاه از زمین می روید. به عبادت ما خداوند پرستش می شود و اگر ما نبودیم، خدا عبادت نمی شد.»7 تمام بهره هایی که به خلق خدا می رسد، از برکات وجودی امام زمان (عج) و بهره برداری از وجود آن حضرت در زمان غیبت، مانند استفاده انسان از خورشید پس ابر است. وجود امام، از بزرگ ترین نعمت های الهی است؛ زیرا اصلِ دیگر نعمت های ظاهری و باطنی است. حضرت مهدی (عج) از سویی واسطه رسیدن نعمت های الهی به بندگان و از سویی خود، نعمت است. امام علی علیه السلام در تفسیر آیه 28 سوره ابراهیم فرموده است: «ما آن نعمت هستیم که خداوند به بندگانش عنایت کرده و خوشبختی آنان که روز قیامت رستگار می شوند، به سبب ماست.»8
پی نوشت ها:
1. احتجاج، ج2، ص278
2. بحارالانوار، ج26، ص335
3. همان، ج23، ص33
4. شوری: 23
5. تفسیر برهان، ج2، ص121
6. نعمانی، الغیبة، ص 149
7. اصول کافی، ج1، ص144
8. همان، ص 217