یک فوق تخصص آسم و آلرژی با اشاره به تشدید آلودگی ریزگردها در تهران به مصرف ویتامین C توصیه کرد و گفت: افراد باید از تردد غیرضروری در شهر خودداری کند و در این ایام بینی و حلق خود با آب نمک بشویند.
به گزارش فارس، هدایت اکبری با اشاره به تشدید آلودگی ریزگردها در تهران و برخی شهرهای کشور اظهار داشت: افراد در این مواقع حتیالمقدور از ترددهای غیرضروری خودداری کنند و در این زمینه بیماران تنفسی از جمله آسمیها و بیماران ریوی و نارسایی تنفسی باید مراقبتهای بیشتری را انجام دهند.
وی با اشاره به علائم تشدید بیماری تنفسی بر اثر آلودگی ریزگردهای هوا از جمله افزایش تنفس، درد و سنگینی قفسه سینه و تشدید سرفهها که منتهی به تهوع و سردرد شود، افزود: از علائم دیگر بیماری میزان افزایش ترشحات آبریزش بینی و خلطهای حلقوی و ریوی است و در نهایت رنگ آن تغییر و غلظت آن نیز تغییر مییابد.
اکبری ادامه داد: کودکان، سالمندان و زنان باردار از جمله افراد دیگری هستند که بعد از بیماران تنفسی بیشترین خطر آلودگیهای ریزگردها را باید جدی بگیرند.
اکبری تصریح کرد: اطلاع رسانی رسانههای عمومی برای هشدار به مردم جهت پرهیز از ترددهای غیرضروری بسیار مهم است و در صورتی که باید در شهر تردد کند افراد از ماسک استفاده کنند و دقت داشته باشند که ایام صبح و غروب بیشترین سطح ماندگاری آلودگی ریزگردها در سطح زمین است و در ساعات ظهر این مسئله کمتر تشدید میشود.
وی خاطرنشان کرد: افراد در نهایت در چنین ایامی که آلودگی ریزگردهای هوا بسیار است بینی و حلق خود را با آب نمک بشویند و لباسهای خود را پس از آمدن به منزل عوض کنند و دوش گرفته و مصرف ویتامین C نیز برای تقویت سیستم ایمنی برای مقابله با چنین محرکهایی بسیار مطلوب است.
شستن میوه با آب قبل از خوردن آن به نقل از فُرات بن اَحنَف، از امام صادق(علیه السلام(:"هر میوه ای آلودگی به همراه دارد. پس اگر خواستید میوه بخورید، آن را با آب بشویید.(الکافی، ج6،ص350،ح4(
بردن نام خدا به هنگام خوردن پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله): "هر کس میوه بخورد و این خوردن را با نام خدا آغاز کند، میوه به او زیانی نمی رساند.(مستدرک الوسائل،ج16،ص461،ح20547(
دعا کردن به هنگام دیدن میوه نوبر امام علی(علیه السلام( : "وقتی پیامبر خدا میوه ای نو می دید، آن را می بوسید و روی چشمان و دهانش می نهاد و سپس می گفت:« خداوندا ! چنان که آغاز این میوه را در عافیت به ما نشان دادی، پایان آن را نیز در عافیت به ما بنمایان».(بحار الأنوار،ج66،ص119،ح10)
خوردن هر میوه در آغاز فصلش و پرهیز از آن در پایان آن فصل پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله): بر شما باد میوه در هنگام روی کردنش؛ چرا که در این هنگام، مایه ی سلامت تن و از میان رفتن اندوه است. نیز آن را در هنگام پشت کردن وا گذارید که در این هنگام، دردی برای تن است{منظور پیامبر استفاده از میوه ی تازه و پرهیز از میوه های نامرغوب و غیر تازه می باشد}.(بحار الأنوار، ج62،ص296) الدعوات: روایت شده است که:«...میوه را در ایّام دولتش(در فصل آن) بخور و برترینِ میوه ها، انار و ترنج است»(الدعوات،ص159،ح436)
جدا نکردن پوست میوه: الکافی: از ابن القدّاح درباره امام صادق(علیه السلام) روایت شده است که ایشان، پوست کندن میوه را دوست نداشت{البته این کار در مورد همه ی میوه ها صدق نمی کند}.(الکافی،ج6،ص350،ح3)
پرهیز از خوردن چند میوه با هم پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله): هر کس تنها یک نوع میوه را بخورد، بهتر است.(بحار الأنوار، ج66، ص123،ح15)
پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله):میوه ها را جدا جدا بخورید.(جامع الأحادیث للقمّی، ص 108) دعائم الإسلام: از پیامبر خدا روایت شده که ایشان از گذاشتن دو میوه با هم در دهان نهی می فرمود.
منبع:سایت طعام اسرار
پژوهشگران دانشگاه هوستون اظهار داشتند: آنتیاکسیدانهای موجود در انگور در رفتار، یادگیری، عملکرد حافظه و فشار خون نقش مهمی را ایفا میکنند.
بنابراین گزارش، اضطراب، نگرانی، مشکلات روان شناختی و فشار خون اختلالاتی پیچیده و متمایز هستند، با این وجود عوامل یکسانی در این مشکلات دخالت دارند. بعنوان مثال، از بین ۴۰ میلیون آمریکایی که به اضطراب مبتلا هستند، یک چهارم آنان از فشار خون نیز رنج میبرند.
اضطراب یکی از عواملی است که در یادگیری نقش دارد ولی تاکنون علتی برای این رابطه یافت نشده است.
پژوهشگران با کمک موش های آزمایشگاهی نقش استرس و رابطه آن با مشکلات روان شناختی و فشار خون ناشی از عصبانیت را مورد بررسی قرار دادند. محققان در این تحقیق دریافتند میزان استرس در موش هایی که به مدت دو هفته از انگور تغذیه میکردند کاهش و سطح یادگیری و حافظه آنها افزایش یافته است و همچنین در موش هایی که انگور در برنامه غذایی آنان وجود نداشت، افزایش فشار خون دیده شد.
دکتر ثمینه سلیم در این خصوص اظهار داشت: این تحقیق نقش مهم انگور را در سلامتی افراد نشان میدهد. انگور به دلیل اینکه از آنتیاکسیدان غنی است خواص بیشماری داشته و باعث کاهش استرس و نگرانی در افراد میشود.
كلیات گیاه شناسی
كاهو یكی از قدیمی ترین سبزی های دنیاست كه منشأ آن در هندوستان و آسیای مركزی می باشد. كاهو طبق مداركی كه به دست آمده، از شش قرن قبل از میلاد در ایران مصرف می شده است و یك قرن قبل از میلاد به روم راه یافته و غذای مهمی برای رومیان بوده است. كریستف كلمب تخم كاهو را به دنیای جدید برد، به طوری كه از اوایل قرن پانزدهم میلادی كاهو در هائیتی و باهاما كشت می شده است.
خواص دارویی گیاه كاهو:
كاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و مرطوب است.
1) كاهو تمیز كننده خون است.
2) كاهو به علت داشتن آهن خون ساز است.
3) ضد تورم است.
4) كاهو خواب آور و آرام بخش است.
5) كاهو برای ضعف اعصاب مفید است.
6) كاهو ملین است.
7) خوردن كاهو برای مالیخولیا مفید است.
8) كاهو زخمهای مجاری ادرار و مثانه را درمان می كند.
9) اگر كاهو را با سكنجبین و یا سركه بخورند، اشتها آور است.
10) كاهو اثر ضد تشنج درد دارد.
11) درد معده را تسكین می دهد.
12) برای برطرف كردن درد سینه، كاهو را بپزید و بخورید.
13) زنان شیرده اگر می خواهند كه شیرشان زیاد شود، باید كاهوی پخته بخورند.
14) ورم غدد لنفاوی را برطرف می كند.
خواص تخم كاهو
تخم كاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و خشك است.
1- تخم كاهو خواب آور است
2- خوردن تخم كاهو زكام را برطرف می كند
3- تخم كاهو برای درد سینه مفید است
4- خوردن تخم كاهو برای دستگاه ادراری نافع است و آنهایی كه قطره قطره ادرار می كنند، باید تخم كاهو بخورند ( در حدود 10 گرم روزانه ) تا این مرض برطرف شود.
مضرات:
اگر در خوردن كاهو افراط نكنید، این گیاه به هیچ وجه مضر نیست. زیاده روی در خوردن كاهو باعث، فراموشی و كم شدن حافظه، ضعف دید چشم و نفخ شكم می شود. برای برطرف كردن این عوارض می توان كاهو را با نعناع، كرفس و زیره میل كرد.
از سبزى هاى عطردار و خوردنى است. نعناع مقدار زیادى ویتامین «آ» و «ث» دارد. قسمت قابل استفاده آن برگ و شاخه هاى گلدار است كه از آن عرق نعناع مى گیرند.
عرق نعناع نیروبخش و مفید است. ترشحات معده را كم مى كند و عفونت ها را از بین مى برد. همچنین «كلسترول» خون را پایین مى آورد. برگ هاى خشك كرده آن براى خوشبو كردن ماست و دوغ به كار مى رود. سرخ كرده خشك آن نعناع داغ است كه براى خوشبو شدن و تزیین آش ها مصرف مى شود.
نعناع ضدعفونى كننده و ضد سم است.
خوردن آن با نان و پنیر براى تقویت اعصاب مفید است. البته فراموش نشود كه زیاد خوردن آن باعث خارش گلو مى شود.
كاهو داراى ویتامین هاى «آ»، «ب»، «ث» و مقدار زیادى آهن و كلسیم است. خوردن كاهو خون را زیاد مى كند و باعث درمان بیمارى كم خونى مى شود. همچنین كاهو تشنگى را برطرف مى كند و یرقان را معالجه مى كند. خوردن كاهو باعث آرامش اعصاب و از بین رفتن دلهره مى شود. افرادى كه فشار خون دارند بهتر است زیاد كاهو بخورند. این سبزى ادرارآور خوبى است. كاهو بهترین هضم كننده غذا است و یبوست را درمان مى كند
دكتر الین مگی، پروفسور تغذیه، مدیر گروه تغذیه دانشگاه نبراسكا و نویسنده كتاب "تركیبهای غذایی" میگوید: "مطالعات بسیاری ثابت كرده كه تركیبهای غذایی میتوانند اثرات معجزهآسایی داشته باشند. نكته جالب هم این است كه این تركیبها گاه چند برابر وقتی كه هر كدام از این مواد غذایی را به تنهایی بخورید موثر هستند. در واقع توصیه من این است كه این مواد غذایی را همیشه با هم بخورید نه به تنهایی." آنچه در این مطلب آمده برخی از این زوجهای جادویی هستند.
ماست گوارشی
تركیب: ماست + فلاكسید
نتیجه: هضم بهتر غذاها
معده انسان خانه بیش از 400 نوع باكتری است كه اكثر آنها برای بدن انسان مفید هستند اما برخی از آنها هم خیلی مفید نیستند. زمانی كه میكروبهای مضر بیشتر از مفید میشوند در كار دستگاه گوارش شما اختلال پیش میآید و معده انسان دچار درد و نبود راحتی میشود. ماستها به خصوص ماستهای پروپیوتیك میتوانند بر میزان باكتریهای مفید معده اضافه كنند اما خب اینكه چند قاشق ماست پروبیوتیك نوشجان كنید كافی نیست، برای باكتریهای موجود در این ماستها هم باید خوراكی جور كنید، بهترین غذا برای آنها فیبرهای موجود در فلاكسید است. پس خیلی راحت به كاسه ماست پروبیوتیك خود یك قاشق فلاكسید اضافه كنید.
سیب را پوست نكنید
تركیب: جوی دوسر + سیب
نتیجه: داشتن قلب سالمتر
جوی 2 سر تركیبهای فوقالعاده در خودش دارد كه میتواند به بدن شما كمك كند. اولین آنها بتاگلوكان است كه فیبری است كه میزان كلسترول خون را كاهش میدهد و دومی هم آونترامید است كه تركیبی است از تبدیل LDL (یا چربی بد خون) به رادیكالهای آزاد كه در بدن آسیبرسان هستند، جلوگیری میكند. اما اگر میخواهید قلبتان را با غذای مفیدتر بیمه كنید، سیب را هم به سفرهتان اضافه كنید اما یادتان باشد مواد مفید برای قلب در پوست سیب است پس پوست سیب را نكنید. سیب منبع غنی فلانوئیدها است كه یك آنتیاكسیدان بسیار قوی است كه مانع از شكلگیری رادیكالهای آزاد در بدن میشود و میزان التهاب در بدن را هم كاهش میدهد.یك پیشنهاد ما درست كردن ماست سیب است، یعنی میتوانید قطعات سیب را به همراه جو، سیر و كشمش به ماست خودتان اضافه كرده و آن را به همراه غذایتان نوشجان كنید.
عادت مفید ما ایرانیها
تركیب: چای سبز + لیمو ترش
نتیجه: ضدسرطان
چای سبز منبع فوقالعادهای از كاته چینهاست كه تركیبات قوی ضدسرطان هستند. این تركیبات فوقالعاده كه سلولهای سرطانی را نابود میكنند یك نقطه ضعف دارند و آن هم این است كه نمیتوانند از سد معده عبور كنند. در واقع فقط 20درصد از كاتهچینهای چای سبز از معده عبور میكند و جذب بدن میشود اما تحقیقات دانشمندان دانشگاه یوتا نشان داده است با اضافه كردن آب یك لیموترش تازه یا یك قاشق چایخوری آبلیمو به یك لیوان چای سبز میتوانید میزان بیشتری از كاتهچینها را جذب كنید، اما یك نكته جالب هم اینكه اگر اندكی شكر به چای سبز اضافه كنید میزان كاتهچین كه جذب میكنید 3برابر میشود.
كمی تغییر در خوراكی محبوب
تركیب: مرغ + سیبزمینی (شیرین)
نتیجه: داشتن سیستم ایمنی قویتر
از قدیم، بسیاری از مردم عادت داشتند مرغ سرخكرده یا آبپز را با سیبزمینی سرخ كرده نوشجان كنند اما ما یك پیشنهاد بهتر داریم؛ خوراك مرغ آبپز با سیبزمینی آبپز شیرین. سیبزمینیهای شیرین بهترین منبع طبیعی ویتامین A است كه به بدن در مبارزه با عفونتها كمك میكند اما خب؛ خوردن ویتامین A بدون داشتن مقدار كافی روی در بدن یعنی یك اشتباه. دكتر باركوكاس در این زمینه میگوید: "روی به مقدار زیاد در گوشت مرغ و تا حدودی در گوشت گاو و بوقلمون وجود دارد، روی برای متابولیسم و حمل ویتامین A در بدن لازم است. اگر فقط سیبزمینی شیرین بخورید مقداری ویتامین A وارد بدن میكنید كه بدن نمیتواند از آن استفاده كند و در نتیجه این مقدار ویتامین A هدر میرود، برای همین هر وقت خواستید خوراك مرغ بخورید سیبزمینی شیرین را هم همراه آن مصرف كنید"، البته میتوانید سوپ سیبزمینی هم با گوشت سینه مرغ و سیبزمینی شیرین و سبزی تهیه كنید.
دكتر الین مگی، پروفسور تغذیه، مدیر گروه تغذیه دانشگاه نبراسكا و نویسنده كتاب "تركیبهای غذایی" میگوید: "مطالعات بسیاری ثابت كرده كه تركیبهای غذایی میتوانند اثرات معجزهآسایی داشته باشند. نكته جالب هم این است كه این تركیبها گاه چند برابر وقتی كه هر كدام از این مواد غذایی را به تنهایی بخورید موثر هستند. در واقع توصیه من این است كه این مواد غذایی را همیشه با هم بخورید نه به تنهایی." آنچه در این مطلب آمده برخی از این زوجهای جادویی هستند.
زوج انرژیزا
تركیب: نخود + فلفل قرمز
نتیجه: انرژی بیشتر
در كشورهای غربی حداقل یك نفر از هر 5 نفر زن دچار كمبود آهن است و طبیعی است كه دچار كمبود انرژی هم باشد اما مسئله مهم این است كه بسیاری از زنان نمیدانند خوردن غذاهای غنی از آهن به تنهایی نمیتواند این مشكل را حل كند. دكتر هیتر مانیهری، متخصص تغذیه در دانشگاه پیتسبورگ در این مورد میگوید: "نوعی از آهن كه در مواد غذایی گیاهی وجود دارد به گونهای است كه جذب آن برای بدن سخت است و در واقع بدن نمیتواند به خوبی از آنها استفاده كند." پس اگر اینطور باشد همه آهن موجود در نخود در بدن ما هدر میرود؟ نه، البته به شرطی كه همراه آن فلفل قرمز مصرف كنید. دكتر مانیهری ادامه میدهد: "ویتامین C موجود در فلفل قرمز مثل یك كلید عمل میكند و آهن موجود در نخود را به شكلی در میآورد كه قابل جذب از طریق بدن باشد."
ما یك پیشنهاد هم برای شما داریم، در خانهتان هوموس بپزید، آن هم با فلفل قرمز تازه زیاد، البته اگر هوموس دوست ندارید میتوانید سالاد نخودفرنگی به همراه فلفل قرمز درست و نوشجان كنید و از خوردن یك زوج انرژیزا لذت ببرید.
برای آنكه مثل عقاب ببینید
تركیب: اسفناج + آووكادو
نتیجه: دید بهتر
اسفناج سرشار از لوتئین و ویتامین A است كه هر دوی اینها كاملا برای دید مناسب لازم هستند آووكادو هم منبع غنی از لوتئین و ویتامین A است اما مهمتر اینكه آووكادو سرشار از چربیهای سالمی است كه بدن برای جذب لوتئین و ویتامین A و استفاده از آنها به این ویتامینها نیاز دارد. دكتر هوپ باركوكاس، پروفسور تغذیه در مركز تحقیقاتی كیس وسترن دانشگاه كلیولند در این مورد میگوید: "اگر اسفناج را خالی بخورید اكثر مواد غذایی مفید چشمی آن بدون جذب شدن از بدنتان دفع میشود." اگر پیشنهاد غذا میخواهید سالاد اسفناج و آووكادو را به شما توصیه میكنیم كه با روغن زیتون، فلفل، نمك و پودر سیر هم بسیار خوشمزه میشود و هم بسیار مقوی است، در صورتی كه دوست داشته باشید میتوانید كاهو، خیار، گوجهفرنگی و آبلیمو را هم به این سالاد اضافه كنید.
برای آنكه درد دوران ماهانه نكشید
تركیب: كلم بروكلی+ تخممرغ
نتیجه: دردهای كمتر قبل از دوره ماهانه
بسیاری از زنان و دختران جوان هر ماه چند روز را درگیر دردهای شدید دورههای ماهانه خود هستند اما برای خیلی از آنها یك بشقاب ساده میتواند تسكین و آرامش را به همراه بیاورد. در مطالعهای كه توسط انجمن طب زنان انگلستان و دانشگاه یورك انجام گرفت مشخص شد زنانی كه میزان زیادی كلسیم و ویتامین D را در رژیم غذایی خود دارند 30 تا 40درصد درد كمتری در این دوران تجربه میكنند. برای آنكه به این نتیجه مطلوب برسید، خیلی راحت میتوانید كلم بروكلی را با تخممرغ بخورید. كلم بروكلی تقریبا سادهترین نوع كلسیم برای جذب توسط بدن را در خود دارد و تخممرغ هم تقریبا یكی از بهترین منابع ویتامین D در طبیعت است. یك املت با كلم بروكلی یا یك سالاد كلم و تخممرغ میتواند نیاز شما را رفع كند.
برای جوانی شما
تركیب: گوجهفرنگی + روغن زیتون
نتیجه: پوست صاف و لطیف
لیكولین، آنتیاكسیدان قوی است كه در گوجهفرنگی وجود دارد و جلوی عوارض مضر آفتاب روی پوست را میگیرد، اما برای آنكه پوستی لطیفتر داشته باشید گوجهفرنگی را به تنهایی نخورید بلكه روغن زیتون حسابی روی آن بریزید و بعد نوشجان كنید. دكتر مگی میگوید: "چربیهای مفید موجود در روغن زیتون باعث جذب بیشتر لیكولین توسط بدن میشود. مطالعهای كه توسط انجمن ملی تغذیه كانادا صورت گرفته نشان داده زنانی كه روغن زیتون در رژیم غذایی آنها جای ثابتی دارد كمتر دچار چینوچروك میشوند و سن ظهور چینوچروك در صورت آنها بالاتر است. غذاهای ایتالیایی بسیاری هستند كه گوجهفرنگی و روغن زیتون در آن جای دارند اما ما سالاد كاپاراسه را به شما پیشنهاد میكنیم كه در آن گوجهفرنگی و فلفل به صورت بسیار آهسته در روغن زیتون پخته میشوند و سپس به آن تخممرغ به آن اضافه میشود.
پرسش: فواید و مضرات مصرف زیاد آب هویج را ذکر نمایید و آیا برای درمان یبوست مفید است یا خیر؟
پاسخ: مصرف زیاد هر ماده غذایی بیش از حد مضر است. هویج حاوی بتا کاروتن است که به ویتامین آ تبدیل میشود و ویتامین آ محلول در چربی است و در بدن ذخیره می شود و میزان زیاد آن مسمومیت ایجاد میکند. در ضمن یک لیوان آب هویج از 4-5 عدد هویج درست شده که حاوی قند زیادی هست و برای افراد دیابتی اصلا مجاز نیست. مصرف بیش از حد آب میوه هم میتواند چاق کننده باشد.
آب هویج، آب گوجه فرنگی و آب سایر سبزی ها یا میوه های حاوی ویتامین A ، رنگ زرد در پوست ایجاد می نماید. برخی از افراد تصور می کنند که مصرف این مواد موجب اختلالات کبدی، مسمومیت و بروز یرقان در شخص می شود. این تصور صحیح نیست و مصرف منابع گیاهی ویتامین A به طور معمول هیچ گونه عارضه ای در کبد ایجاد نمی کند و مسمومیت ایجاد نمی کند و رنگ زرد حاصله، ارتباطی با یرقان ندارد، بلکه این زردی در پوست به علت تجمع کاروتن (که زرد رنگ است) می باشد. در این حالت، مخاط پوست زرد نمی شود، در حالی که در یرقان رنگ زرد مخاط ها علامت مشخصی است.
مصرف زیاد هر ماده غذایی بیش از حد مضر است. هویج حاوی بتا کاروتن است که به ویتامین آ تبدیل میشود و ویتامین آ محلول در چربی است و در بدن ذخیره می شود و میزان زیاد آن مسمومیت ایجاد میکند.
خوب است بدانید که یک لیوان آب هویج (240سی سی)، بیش از 8 برابر نیاز روزانه ی افراد به ویتامین A را تامین میکند.
ویتامین A برای رشد اندامها به خصوص استخوانها لازم و ضروری است. همچنین برای حفظ قدرت بینایی خیلی مهم است.
اینکه از قدیم گفته میشد خوردن هویج باعث میشود بهتر ببینید، صحیح است، زیرا کمبود ویتامین A باعث بروز مشکلات بینایی مثل شبکوری میشود.
اسفناج نیز دارای مقدار زیادی ویتامین A است. مخلوط آب هویج و آب اسفناج، نوشیدنی را به وجود میآورد که حاوی مقادیر زیادی ویتامین A است.
ویتامین A همچنین برای ماداران باردار و جنین خیلی مهم است. (البته خانمهای باردار درمورد مصرف آب هویج باید با پزشک خود مشورت کنند، زیرا دریافت اضافی ویتامین A ممكن است باعث بروز ناهنجاری های جنینی شود.)
هر چند که ویتامین A برای حفظ سلامت بدن خیلی ضروری است، ولی باید در حد متعادل مصرف شود، زیرا مصرف مقادیر زیاد ویتامین A باعث مسمومیت کبدی و سایر مشکلات سلامتی میشود.
آب هویج، برای رفع یبوست خوب است. آب هویج و عصاره آن را با هم مخلوط کنید و درون 1 لیوان بریزید. سپس، یک قطره روغن زیتون در لیوان بریزید و با مقداری عسل مخلوط کنید. 80 میلی لیتر از مخلوط حاصل را در صبح و شب بنوشید.
مشاور پاسخگو: آیت اللهی
تنظیم: مرکز مشاوره
در روایات ما مواردی چند آمده است:
1ـ عدم تشبه به یهود:
رسول الله(ص): «حفوا الشوارب و اعفوا اللحی و لاتشبهوا بالیهود» یعنی سبیل هایتان را كوتاه نمائید و محاسن ـ یا ریش ـ خودتان را بلند بگذارید و خود را شبیه یهودیان مگردانید.
ضمنا تراشیدن ریش از اعمال قوم لوط بوده است. پیامبر اكرم(ص) ده عمل زشت و گناه را باعث نابودی قوم لوط معرفی می كنند، كه از آن موارد ده گانه به تراشیدن ریش و بلند كردن سبیل نیز اشاره می فرمایند.
اسلام برای حفظ هویت فرهنگی به مسلمانان دستور داده كه علاوه بر اعمال صالح، ظاهر خود را شبیه به بیگانگان نكنند.
2ـ عظمت و نشانه مردانگی:
امام صادق(ع) می فرمایند: "هنگامی كه انسان مو و ریش در صورتش می روید، این حالت علامت و نشانه مردانگی اوست، و عظمت و ابهت او را می رساند و او را از حد و مرز بچه ها و شباهت به زنان خارج می سازد."
در بعضی روایات از آن به زینت مردان تعبیر شده است.
امام رضا(ع) فرموده اند: "خداوند مردان را به وسیله محاسن زینت داده است، ریش فضیلتی برای مردان است، و بوسیله ریش مردان از زنان شناخته می شوند."
در نهایت توجه شما را به نظرات دانشمندان تجربی در باره ریش تراشی جلب می نماییم:
1) دكتر ویكتور ژرژ آمریكایی درباره فایده داشتن ریش می گوید: ریش موجب حفظ دندانها و غدد بزاقی خواهد شد.
2) بعضی از پزشكان فرانسوی می گویند: تیغ و ماشین ریش تراشان ناقل امراض و باعث سرایت دردها است، و ریش تراشی چهره و صورت مردان سالم را از بین می برد.
3) دكتر خوش منش از اطبای ایرانی می گوید: پوست بدن و موها بهترین مانع برای ورود میكروب ها می باشند، و موی صورت كاملا از ورود میكروب ممانعت می كند. خراش پوست به وسیله تراشیدن راهی برای وارد شدن میكروب ها است. موی صورت حافظ زیبائی و سلامتی آن است، زیرا در اثر زیاد تراشیدن، سلولهای صورت فرسوده شده، و به دنبال آن علائم پیری و چروك به زودی در صورت ظاهر می گردد.
روانشناسان ثابت كرده اند كه انسان دارای قوه مغناطیسی است كه اثر آن مخصوصا در چشمها مشهود است؛ و به سبب نگاه كردن زنان به مردان و بالعكس، این قوه تقویت شده، و غریزه جنسی را در دو طرف (زن و مرد) تحریك می كند. تراشیدن ریش از ته و صورت را براق كردن، سبب تقویت این قوه شده، و تحریك و كشش های مغناطیسی را بین زنان و مردان افزایش می دهد.
گفتنی است که حرمت تراشیدن ریش اجماعی است؛ شیخ بهایی در کتاب اعتقادات میفرماید:«تراشیدن ریش مانند سایر گناهان (قمار، سحر، رشوه) است و احدی از علمای اعلام در حرمت ریش تراشی خدشه نکردهاند.
باز بر طبق نظریه روانشناسان، نیروی شهوت از سن 15 سالگی به بعد، رو به افزایش است و تا 25 سالگی ادامه دارد. هر چه انسان از سن 15 سالگی بالا می رود سیمای او برافروخته و روشن تر می گردد و در چشم مرد و زن شیفتگی مخصوصی پیدا می شود. از همین سالها است كه موی صورت روییده خواهد شد، و این روییدن موی صورت و نتراشیدن آن مانع برخی مفاسد اخلاقی میان زنان و مردان شده و تا حدودی از پیش آمدن مسائل سوء شهوانی جلوگیری می نماید. مرد با تراشیدن ریش، زنان و دختران را بیشتر متوجه خود می سازد و در شیوع فحشاء و تحریك غریزه جنسی نقش مؤثری دارد.
در خاتمه لازم است متذكر شویم كه بیان حكمت احكام از طریقی غیر از آنچه در روایات و ادله شرعی می آید، جز بیان احتمالاتی در باره تشریع الهی نیست. و ممكن است روزی به خطای این احتمالات هم پی برد، و یا احتمالات دیگری جایگزین آن كرد.
(ر.ك. به كتاب "تراشیدن ریش از نظر بهداشت"، ص 20 به بعد ـ به نقل از كتاب "پاسخ به پرسشهای جوانان"، نوشته اسد الله محمدی نیا، ج 1، ص 236)
در این نوشتار در ابتدا، به مسأله ریش تراشی، از نظر روایات فقهی، و سپس حكمت های قطعی یا احتمالی آن با توجه به روایات و كلمات دانشمندان جدید می پردازیم.
مستند حكم حرمت تراشیدن ریش روایات زیادی است كه شیعه و سنی از رسول اكرم(ص) نقل كرده اند. از ائمه اهل بیت(ع) نیز روایاتی در این معنا آمده است كه البته به كثرت روایات نبوی نیست. گاهی روایات نبوی را در این موضوع تا 33 روایت جمع كرده اند.
به عنوان نمونه روایاتی از حضرت رسول(ص) و حضرات ائمه(ع) می آوریم: 1) رسول الله(ص): "أحفوا الشوارب و أعفوا اللحی" یعنی سبیلتان را كوتاه كنید و ریش خود را آزاد بگذارید.
2) رسول الله(ص): "حلق اللحیة من المثلة و من مثل فعلیه لعنةالله" یعنی تراشیدن ریش نوعی مثله كردن است و لعنت خدا شامل كسی كه چنین كند.
3) رسول الله(ص): "الشیب نور المؤمن من أراد أن یطفئه فلیطفئه" یعنی ریش نور مؤمن است. پس هر كس خواست نورش خاموش كند چنین كند.
این تنها نمونه ای از روایات بود. با این وجود تصمیم گیری در باب حرمت و حلیت تراشیدن ریش، با فقها است. در این موضوع ـ به مانند بسیاری از دیگر احكام فقهی ـ پیچیدگی هایی هست كه تنها اهل تخصص می توانند در آن نظر بدهند. تنها با خواندن چند روایت نمی توان به حكم الهی دست یافت. به عنوان نمونه، در همین روایات می بایست صدور، جهت صدور و دلالت آن، یك به یك بررسی شود، و سپس سیره متشرعه و اجماعات فتوایی و عملی قدمای از فقها ـ با تفحص در مناشئ آن با ملاحظه حتی احتمالات ـ بررسی گردد. غموض بحث به حدی است كه با وجود این تعداد روایت، غالب فقها احتیاط كرده اند و فتوا نداده اند. وظیفه غیرمجتهد آن است كه یا با مراجعه به آراء فقها به رأی مطابق احتیاط عمل نماید و یا از مجتهد عادل و اعلم تقلید كند. تا این مقدار از روایات، برای اظهار حكم فقهی ـ البته پس از فحصهای لازم ـ كافی است.