آیتالله علی عراقچی همدانی، استاد اخلاق برجستهی حوزهی علمیهی قم در گفتار زیر، با توجه به حدیثی از حضرت علی علیهالسلام برنامهای را برای دوری از شیطان پیشنهاد میكند:
انسان موجود شریفی است كه از اول عالم خلقت تا الان كسی او را آنچنان كه باید نشناخته است. افرادی هم كه دربارهی انسان كنجكاوی و پژوهش كردهاند، در پایان گفتهاند: «انسان؛ موجود ناشناخته».
انسان یك بُعد جسمانی و ظاهری دارد و یك بُعد ملكوتی و آسمانی. تنها كسانی میتوانند انسان را تعلیم و تربیت كنند كه او را بشناسند. این طور كه از آیات شریفهی قرآن و مكتب انبیاء برمیآید، شناخت انسان با توجه به این بُعد غیبی و ملكوتیاش، در انحصار انبیاء و ائمه علیهمالسلام است. ایشان از ناحیهی خدای متعال انسان را كاملاً میشناسند و لذا مأموریت دارند كه انسان را تربیت كنند. وظیفهی اصلی انبیاء تربیت آدمی است و لاغیر. البته كارها و خدمات دیگری هم دارند، اما وظیفهی اصلی انبیاء همانا تربیت انسانها بوده تا آنها را به مقام والای خودشان برسانند...
استاد ما حاج شیخ علی اکبر برهان(رحمة الله) می فرمودند: اگر می خواهی قدر مادرت را بفهمی یک شب، دو تا آجر به شکمت ببند و بخواب در همان شب، متوجه سختی ولادت و بارداری خواهی شد خلاصه اگر پدر و مادر از شما ناراضی باشند، کارت گیر می کند و سلب توفیق می شوی. کاری کن پدر و مادر برای تو دعا کنند که دعای آن ها مستجاب است.
حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: اربعه لا ترد لهم ....؛ چهار نفر دعایشان بر نمی گردد و مستجاب می شود:
1- امام عادل
2- دعای پدر و مادر در حق فرزند
3- کسی که برای برادر مومن اش در غیاب او دعا کند
4- مظلوم
جلو پدر و مادر راه نرو. وقتی آیت الله خویی(ره) برای دیدن طلاب از نجف به قم و به مدرسه فیضیه آمدند، جلوی در ایستادند تا پدرشان که یک روحانی ساده بود، اول داخل شود. من هر موقع با پدرم به مسجد می آمدم ، می ایستادم تا اول ایشان وارد شوند. وقتی مادر شیخ انصاری(ره) فوت کرد، شیخ خیلی گریه می کردند، وقتی علت را از ایشان پرسیدند، شیخ فرمود: زیرا ثواب و توفیق زیادی (یعنی خدمت به مادر) از دستم رفت. روزی شیخ به درس حاضر نشدند. شاگردان به منزل شیخ رفتند و دیدند مادر شیخ مریض است و شیخ مشغول پرستاری از مادر هستند.
حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: «الجنه تحت اقدام الامهات»"بهشت زیر پای مادران است"
گاهی برو دست پدر و مادرت را ببوس.
اکنون پسرم، ترا به این چیزها سفارش می کنم: اول آنکه نمازهای یومیه خود را اول وقت به جا آوری. دوم در انجام حوایج مردم، هر قدر می توانی بکوشی و هرگز میندیش که فلان کار از من ساخته نیست. زیرا اگر بنده خدا در راه حق، گامی بردارد، خداوند هم او را یاری می کند. سوم سادات را بسیار محترم شماری و هر چه داری، در راه ایشان خرج کنی و از فقر در این راه نترسی. اگر تهیدست گشتی، دیگر تو را وظیفه ای نیست. چهارم از نماز شب غفلت مکن و پنجم به آن مقدار تحصیل کن که از قید تقلید وارهی.
تمام هم من بر نماز است که معراج مومن است. اینکه انسان دو سه خواب ببیند یا وقت ذکر نوری مشاهده کند، به هیچ وجه مورد نظر حقیر نیست. عمده نظر در دو مطلب است: یکی غذای حلال، دوم توجه در نماز و اصلاح آن. اگر این دو درست باشد، باقی درست است.
منبع: ماهنامه خیمه- ویژه نامه اخلاق.
این روش اگر چه در ابتدا سخت و در ذائقه نفس تلخ است ولی کلید نجات و رستگاری است. هر شب، پیش از خواب، اگر توانستید، سور مسبحات یعنی: سوره حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن را بخوانید و اگر نتوانستید، فقط سوره حشر را بخوانید.
حجة الاسلام صحفی می گوید در اواخر عمر مبارک علامه طباطبایی، از ایشان خواستم برای آرامش قلب، دستوری بفرمایند، فرمودند: «دست را روی سینه بگذار و 3، 4 بار نشسته و ایستاده(یا فرمود: ایستاده و نشسته، که یادم نیست) این آیه را بخوان: «الذین آمنوا و تطمئن قلوبهم بذکر الله؛ ألا بذکر الله تطمئن القلوب؛ کسانی که ایمان آورده اند و دل هایشان به یاد خدا آرام می گیرد، آگاه باش که با یاد خدا دل ها آرامش می یابد.»(رعد/28)» من اثر این دستور را هم دیدم.
منبع: ماهنامه خیمه- ویژه نامه اخلاق
... برای گذشتن از نفس اماره و خواهش های مادی و طبعی و شهوی و غضبی که غالبا از کینه و حرص و شهوت و غضب و زیاده روی در تلذّذات برمی خیزد، [مرحوم آیت الله سید علی آقا قاضی] روایت عنوان بصری را دستور می دادند به شاگردان و تلامذه و مریدان سیر و سلوک الی الله، تا آن را بنویسند و بدان عمل کنند؛ یعنی یک دستور اساسی و مهم، عمل طبق مضمون این روایت بود و علاوه بر این، می فرمودند: "باید آن را در جیب خود داشته باشند و هفته ای یکی دو بار آن را مطالعه نمایند..."
1. روح مجرد، ص 176.
آیت الله العظمی بهجت(رحمة الله): اصلاح نماز، مستلزم اصلاح ظاهر و باطن و دوری از منکرات ظاهری و باطنی است. از راه های اصلاح نماز، توسل جدی به حضرت ولی عصر(عج) در حال شروع نماز است «بموالاتکم تقبل الطاعة المفترضه»[ به واسطه پذیرش ولایت و پیوند با شما [اهل بیت:] عبادت واجب، قبول می شود]
به سوی محبوب، ص 63.
استاد ما حاج شیخ علی اکبر برهان(رحمة الله) می فرمودند: اگر می خواهی قدر مادرت را بفهمی یک شب، دو تا آجر به شکمت ببند و بخواب در همان شب، متوجه سختی ولادت و بارداری خواهی شد خلاصه اگر پدر و مادر از شما ناراضی باشند، کارت گیر می کند و سلب توفیق می شوی. کاری کن پدر و مادر برای تو دعا کنند که دعای آن ها مستجاب است.
حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: اربعه لا ترد لهم ....؛ چهار نفر دعایشان بر نمی گردد و مستجاب می شود:
1- امام عادل
2- دعای پدر و مادر در حق فرزند
3- کسی که برای برادر مومن اش در غیاب او دعا کند
4- مظلوم
جلو پدر و مادر راه نرو. وقتی آیت الله خویی(ره) برای دیدن طلاب از نجف به قم و به مدرسه فیضیه آمدند، جلوی در ایستادند تا پدرشان که یک روحانی ساده بود، اول داخل شود. من هر موقع با پدرم به مسجد می آمدم ، می ایستادم تا اول ایشان وارد شوند. وقتی مادر شیخ انصاری(ره) فوت کرد، شیخ خیلی گریه می کردند، وقتی علت را از ایشان پرسیدند، شیخ فرمود: زیرا ثواب و توفیق زیادی (یعنی خدمت به مادر) از دستم رفت. روزی شیخ به درس حاضر نشدند. شاگردان به منزل شیخ رفتند و دیدند مادر شیخ مریض است و شیخ مشغول پرستاری از مادر هستند.
حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: «الجنه تحت اقدام الامهات»"بهشت زیر پای مادران است"
گاهی برو دست پدر و مادرت را ببوس.